Chỉ tự tiêu là một vật liệu không thể thiếu trong quá trình xử lý các vết thương hở, đặc biệt là phẫu thuật. Có những loại chỉ phẫu thuật tự tiêu nào được sử dụng và công dụng của chúng ra sao? Cùng AKERESO tìm hiểu bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về nội dung này.
Chỉ tự tiêu là gì?
Chỉ phẫu thuật tự tiêu được sử dụng để khâu vết thương trong y khoa, giúp hỗ trợ quá trình đông máu và lành vết thương cho bệnh nhân. Đặc điểm nổi bật của chỉ tự tiêu là sau khi vết thương đã ổn định, các enzym trong cơ thể sẽ giúp cho chỉ khâu tự tan dần trong vòng vài tuần, không để lại dấu vết và không gây ra đau đớn hay chảy máu cho bệnh nhân.
Chỉ tự tiêu được làm từ các thành phần tự nhiên như protein từ động vật hay polymer tổng hợp, vì vậy, chúng an toàn cho cơ thể và không gây phản ứng dị ứng.
Chỉ có nhiều màu sắc khác nhau bao gồm tím, xanh dương, đen hoặc có sọc kẻ, giúp cho việc khâu vết thương trở nên dễ dàng và tránh nhầm lẫn với các mô xung quanh. Ngoài ra, việc sử dụng chỉ tự tiêu giúp tiết kiệm thời gian lẫn chi phí cho bệnh nhân và các bác sĩ phẫu thuật.
Với những ưu điểm trên, chỉ tự tiêu dần trở nên phổ biến và được ưa chuộng trong y khoa hiện nay, đồng thời cũng là loại chỉ được rất nhiều công ty bán chỉ phẫu thuật lựa chọn để kinh doanh.
Chỉ phẫu thuật tự tiêu có mấy loại?
Simple catgut
Đây là một vật liệu hoàn toàn tự nhiên, được sản xuất từ chất collagen trong ruột và huyết thanh của động vật. Vật liệu này thường được sử dụng dưới dạng sợi đơn để sửa chữa các vết thương hoặc rách nằm sâu bên trong mô mềm, đặc biệt là trong các phẫu thuật phụ khoa.
Tuy nhiên, loại chỉ tự tiêu này không thích hợp để sử dụng trong các phẫu thuật tim mạch hoặc thần kinh. Nếu cơ thể của người bệnh có phản ứng mạnh với vật liệu này, có thể gây nguy hiểm và để lại sẹo trên bề mặt vết thương.
Polydioxanone (PDS)
one là một loại chỉ khâu được sản xuất từ vật liệu tổng hợp, được ứng dụng nhiều trong y tế, bao gồm cả trong phẫu thuật tim cho trẻ em. Khác với chỉ simple catgut, chỉ khâu polydioxanone có đặc tính đóng từng tầng lớp trên các vết thương mô mềm, giúp tăng tính ổn định và tốc độ phục hồi cho bệnh nhân.
Poliglecaprone (MONOCRYL)
Tương tự như chỉ khâu polydioxanone, chỉ khâu đơn sợi này cũng được tổng hợp và sử dụng để sửa chữa mô mềm. Tuy nhiên, nó không được khuyến nghị cho các thủ tục liên quan đến tim mạch hoặc thần kinh. Thường thì loại chỉ tự tiêu này được sử dụng cho vết thương và mổ ngoài da, không dùng trong phẫu thuật liên quan đến tim mạch hoặc thần kinh.
Polyglactin (Vicryl)
Đây là một loại chỉ khâu tổng hợp dùng để khâu các vết rách trên tay hoặc mặt. Tuy nhiên, đối với các phẫu thuật liên quan đến tim mạch hay thần kinh, không nên sử dụng loại chỉ này.
Khi nào cần sử dụng chỉ tự tiêu?
Mục đích của việc sử dụng chỉ phẫu thuật tự tiêu trong phẫu thuật là để giảm thiểu số lần tái khám, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng và giảm sẹo ở vết thương. Tuy nhiên, loại chỉ được sử dụng phải phù hợp với kích thước, vị trí và độ sâu của vết thương. Chỉ tự tiêu thường được sử dụng trong mô mềm và ở vùng ít cần vận động.
Ngoài ra, các trường hợp khác nhau cũng đòi hỏi sử dụng chỉ tự tiêu, ví dụ như vết mổ sâu bên trong, vết thương trên da có độ căng hoặc vết thương ở vùng dễ lành. Điều này giúp cho bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật dễ dàng hơn, giảm nguy cơ phải mở lại vết thương và để lại sẹo.
Ngoài ra, chỉ tự tiêu còn được sử dụng trong các trường hợp:
- Vết thương ở những vùng da dễ lành giúp hạn chế việc để lại sẹo.
- Hỗ trợ khép vết rách ở các vùng niêm mạc miệng hoặc lưỡi.
- Phẫu thuật ghép da.
- Phẫu thuật ở các vùng mô liên kết và phần cơ bắp bị rách.
- Phẫu thuật ổ bụng.
Thời gian chỉ tự tiêu bị tiêu hủy là bao lâu?
Sau khi phẫu thuật, một vấn đề quan trọng mà nhiều người quan tâm đến là thời gian để chỉ phẫu thuật tự tiêu. Thời gian này thường kéo dài từ 1 đến 2 tuần, tuy nhiên có thể lâu hơn nếu vết thương lớn hoặc phức tạp.
Ngoài ra, thời gian chỉ tự tiêu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như loại phẫu thuật được thực hiện, vết thương có phải là vết cắt hay vết mổ, loại vật liệu chỉ phẫu thuật tự tiêu được sử dụng và độ dài của chỉ. Tuy nhiên, đối với mỗi trường hợp, bác sĩ phẫu thuật sẽ đưa ra các dự đoán cụ thể về thời gian cắt chỉ để bệnh nhân có thể chuẩn bị tâm lý và chăm sóc vết thương một cách hiệu quả.
Hướng dẫn vệ sinh khi có vết thương khâu chỉ tự tiêu
Sau khi đóng vết thương bằng các mũi khâu tự tiêu, bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn chăm sóc từ bác sĩ. Để giúp vết thương mau lành và tránh nhiễm trùng, bệnh nhân có thể tắm rửa và vệ sinh cơ thể nhẹ nhàng sau 24 giờ. Tuy nhiên, không nên ngâm mình trong bồn tắm và cần che vết khâu bằng quần áo kín để tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Để hạn chế nhiễm trùng, đảm bảo vết thương nhanh lành và giảm đau nhức, người bệnh cần tuân thủ các điều sau:
- Tránh tạo áp lực lên vết khâu để tránh nhiễm trùng và gây tổn thương.
- Luôn giữ vùng vết thương khô ráo. Trong 12 – 24 giờ đầu sau khi khâu, tránh bơi hoặc tắm, nếu cần tắm nên sử dụng vòi sen.
- Theo dõi vết thương để phát hiện kịp thời các dấu hiệu nhiễm trùng như sốt, mủ, sưng đỏ, chảy máu qua băng gạc… Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào, ngay lập tức đến cơ sở y tế để khử trùng và khâu lại vết thương.
Chỉ tự tiêu có cần cắt không?
Chỉ phẫu thuật tự tiêu có khả năng tự nhiên biến mất mà không cần can thiệp. Vì vậy, không nên cố gắng loại bỏ bất kỳ mũi khâu nào mà không được sự đồng ý của bác sĩ. Tuy nhiên, thông thường không cần cắt chỉ trước thời hạn để đảm bảo vết thương hồi phục hoàn toàn.
Quan trọng là theo dõi và chăm sóc vết thương theo các hướng dẫn đã được đề ra, nhằm giảm nguy cơ nhiễm trùng và các biến chứng liên quan. Hãy đảm bảo vết thương luôn sạch sẽ và khô ráo. Nếu có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nhiễm trùng vết thương như:
- Khu vực xung quanh vết thương có sự thay đổi về nhiệt độ, sưng và bị đỏ.
- Cảm giác đau từ vùng vết thương trở nên nặng hơn.
- Nếu có mùi khó chịu hoặc dịch bất thường chảy ra từ vết thương, đó có thể là tín hiệu cảnh báo về sự nhiễm trùng.
- Ngoài ra, bị sốt và cảm thấy không khỏe cũng có thể là những dấu hiệu cho thấy cơ thể đang lâm vào tình trạng bệnh tật.
Nếu bạn nghi ngờ vết thương có nhiễm trùng, hãy tìm đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được quan tâm và điều trị tích cực. Điều này giúp tránh những biến chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như viêm mô tế bào và nhiễm trùng máu.
Hy vọng bài viết này sẽ mang lại cho bạn kiến thức hữu ích về chỉ tự tiêu trong phẫu thuật. Đồng thời, qua bài viết này có thể giúp bạn biết cách chăm sóc vết thương phù hợp để giúp cho vết thương nhanh lành.
